«Αλήθεια -έγραφε ο Nietzsche- τι γνωρίζει ο άνθρωπος για τον ίδιο του τον εαυτό; Πράγματι μπόρεσε ποτέ, έστω και για μια μόνο φορά, να αντιληφθεί πλήρως τον εαυτό του σαν να βρισκόταν σε μια γυάλινη βιτρίνα;»
Η ξενότητα ,
Στον Πύργο ΄-του Κάφκα - :ο Κ θέλει να εισέλθει στον Πύργο αλλά μένει πάντα απ έξω γιατί είναι ξένος :«Κοιτάζετε τον Πύργο;»ρώτησε με περισσότερη ευγένεια από ότι περίμενε ο Κ αλλά με έναν τόνο πού έδειχνε κάποια αποδοκιμασία για τη στάση αυτή του Κ « Ναι »είπε ο Κ «είμαι ξένος κι έφτασα μόλις χτες το βράδυ στον τόπο σας» « Δεν σας αρέσει ο Πύργος» ρώτησε ο δάσκαλος γρήγορα. «Πως;»ξαναρώτησε ο Κ λίγο αιφνιδιασμένος και επανέλαβε αμέσως την ερώτηση με ηπιότερο τόνο «Αν μου αρέσει ο Πύργος ;Γιατί νομίζετε ότι δεν μου αρέσει;» «Σε κανένα ξένο δεν αρέσει»είπε ο δάσκαλος.*
Όπως ο Slavoj Zizek επισημαίνει η αποξένωση ,η έλλειψη γνώσης του άλλου αποτελεί τον κανόνα στις ανθρώπινες σχέσεις: «Είσαι η σύζυγος μου- τελικώς τι ξέρεις γι αυτό; Είσαι ο κυριος μου -΄στην πραγματικότητα, είσαι τόσο σίγουρος γι αυτό;»Αυτό που δημιουργεί την θεμελιωτική αξία τούτων των λέξεων(του ΛΑΚΆΝ στο σεμιναριο ΙΙΙ) είναι αυτό που είναι εμφανές στην προσποίηση ,ότι ο άλλος είναι εκεί ως απόλυτος Άλλος . Απόλυτος ,δηλαδή αναγνωρίζεται αλλά δεν γνωρίζεται.**
Και αλλού «Μπορούμε να ανά-γνωρίσουμε τον άλλο ΄ως πρόσωπο μόνο στον βαθμό που ,με ριζοσπαστική έννοια παραμένει άγνωστος σε μας η αναγνώριση υπαινίσσεται την απουσία της γνώσης. Ένα γείτονας εντελώς διάφανος και ανοιχτός σε μας δεν είναι πια ένα *πρόσωπο{,δεν σχετιζόμαστε πλέον μαζί του σαν σε άλλο πρόσωπο: Η διύποκειμενικότητα βασίζεται πάνω στο γεγονός ότι ο άλλος γίνεται αντιληπτός φαινομενολογικά ως μια « άγνωστη ποσότητα»,ως μια απύθμενη άβυσσος την οποία δεν μπορούμε ποτέ να βυθομετρήσουμε»***
Ο ζιζεκ περιγράφει τις ι τρεις διαστάσεις του «άλλου»(με τη λακανική έννοια του όρου «Καταρχάς υπάρχει ο φαντασιακός άλλος ΄οι άλλοι άνθρωποι «σαν εμένα»,οι συνάνθρωποι μου με τους οποίους εμπλέκομαι σε κατοπτρικές σχέσεις ς ανταγωνισμού, αναγνώρισης και ουτω καθεξής. Εν συνεχεία, υπάρχει ο συμβολικός *μεγάλος Άλλος{ ΄η υφισταμένη ουσία [substance} της κοινωνικής μας ύπαρξης , το απρόσωπο σύνολο κανόνων πού συντονίζουν την συνύπαρξη μας. Τέλος υπάρχει ο Άλλος ως Πραγματικό, το αδύνατο Πράγμα, ο « απάνθρωπος εταίρος» ο «Άλλος » με τον οποίο είναι αδύνατος οποιοσδήποτε συμμετρικός διάλογος πού να διαμεσολαβείται από τη συμβολική τάξη . Και είναι κρίσιμο να αντιληφθούμε ότι αυτές οι τρεις διαστάσεις συνδέονται . Ο πλησίον ως το Πράγμα σημαίνει ότι ,κάτωθεν του πλησίου ως ομοίου, ως κατοπτρικής εικόνας μου, πάντοτε καραδοκεί η ανεξιχνίαστη άβυσσος της ριζικής Ετερότητας, ενός τερατώδους Πράγματος που δεν μπορεί να *«εξευγενιστεί»****
Παρόμοια ο Bataille μας θυμίζει πως η ασυνέχεια ,η διαφορά ενυπάρχει στην πραγματικότητα «Κάθε όν διαφέρει από όλα τα άλλα. Η γέννηση του, ο θάνατος του και τα γεγονότα της ζωής του μπορεί να έχουν ενδιαφέρον για τα άλλα όντα αλλά αυτό είναι το μόνο άμεσα ενδιαφερόμενο. Μόνο αυτό γεννιέται. Μόνο αυτό πεθαίνει. Μεταξύ ενός όντος και ενός άλλου υπάρχει μια άβυσσος, υπάρχει μια διακοπή» «Αυτή η άβυσσος βρίσκεται για παράδειγμα ανάμεσα σε σας πού με ακούτε και σε μένα που σας μιλώ. Προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε, αλλά καμία επικοινωνία μεταξύ μας δεν θα μπορέσει να εξαλείψει μια πρωταρχική διαφορά. Αν πεθάνετε εσείς δεν είμαι εγώ που πεθαίνω. Είμαστε, εσείς κι εγώ όντα διακεκομμένα» *****.
Ενώ η Κριστεβα διακρίνει τον ξένο στον ίδιο τον πυρήνα της ταυτότητας μας «Παραδόξως ΄-λέει η Κριστεβα- ο ξένος μας κατοικεί, είναι η κρυμμένη πλευρά της ταυτότητας μας, ο τόπος όπου ερημώνεται η κατοικία μας, ο χρόνος κατά τον οποίο ναυαγούν η συναίνεση και η συμπάθεια..»******
------------------------------------------------------------------------------------------
*Φραντς Καφκα Ο Πύργος
** Slavoj Zizek, Μιλησε κανείς για ολοκληρωτισμό
*** Slavoj Zizek, For they Know not what they do , enjoyment aw a political Factor
**** Slavoj Zizek, Μιλησε κανείς για ολοκληρωτισμό
***** GEORGES Bataille Ο ερωτισμος
****** Julia Kristeva,Ξένοι μέσα στον εαυτό μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου